Probeer je eens voor te stellen hoe Vincent van Gogh achter zijn ezel stond. Een oud wijd hemd aan, vol verfvlekken, het rossige haar warrig, geconcentreerde blik… In zijn ene hand een smoezelig palet, in zijn andere hand een verfkwast. Ga in gedachten naar het doek op de ezel. Wat is hij aan het schilderen? Een sterrennacht? Een gele kamer? Of zonnebloemen? Grote kans dat je aan het laatste dacht: de meeste bezoekers van het Van Gogh Museum komen langs om de beroemde zonnebloemen van Vincent af te vinken. Foto’s maken tussen de collectie mag officieel niet, als alternatief hiervoor heeft het museum zogenaamde ‘selfie walls’ met reproducties in het leven geroepen. Toch staat Instagram vol met blije gezichten tussen de originele schilderijen, veelal ‘De Zonnebloemen’.
Ook voor onze uitwisselingsscholieren die Amsterdam bezoeken zijn ‘The Sunflowers’ één van de hoogtepunten van hun logeerpartij. Hieronder kun je op een filmpje dat ik in 2015 van hen maakte zien hoe enthousiast ze ervan worden.
Van Gogh was tijdens zijn korte leven, hij werd 37 jaar, ongeveer twaalf jaar actief als kunstschilder. Hoe beroemd zijn zonnebloemen ook zijn: hij heeft ze niet ruim een decennium lang aan de lopende band staan schilderen. In 1888 en 1889 schilderde hij een serie van zeven zonnebloemschilderijen. Deze schilderijen waren bedoeld om zijn studio te decoreren. Aan collega-schilder Emile Bernard schreef hij: “Ik denk aan het versieren van mijn studio met een half dozijn schilderijen van zonnebloemen. Een decoratie waarin ruwe of gebroken geel zal openbarsten tegen diverse blauwe achtergronden, van de lichtste Veronese naar royal blue, omlijst met dunne latten geschilderd in oranje menie. Op die manier wil ik het effect van glas-in-loodramen van een gotische kerk bewerkstelligen.”
Misschien zijn het de warmgele tinten, misschien zijn het de vlugge, lichte penseelstreken, misschien is het de associatie met het zonnige zuiden, maar de Zonnebloemen maken vrolijk. Het Van Gogh Museum speelt regelmatig in op hun enorme aantrekkingskracht. In september 2015 liet het museum 125.000 zonnebloemen in een labyrint op het Museumplein zetten, ter ere van de opening van het nieuwe entreegebouw. De bloemenzee trok veel publiek, niet in de laatste plaats omdat de bloemen uiteindelijk gratis werden weggegeven.
Van de zeven zonnebloem-schilderijen werd er aan het einde van de tweede wereldoorlog één door brand verwoest. Één van de schilderijen maakt deel uit van de privé collectie van een rijke Amerikaan. Vijf van de schilderijen hangen, verspreid over de wereld, in diverse musea. Het Van Gogh Museum brengt deze vijf werken nu bij elkaar, door middel van een 360 graden tentoonstelling op Facebook.
Maandag 14 augustus, om 19.10 gaat het museum ‘live’ op Facebook. De conservatoren/directeuren van de verschillende musea vertellen dan over hún versie van de zonnebloemen. Mocht je de uitzending missen: later kun je deze ook terugkijken.