Wie graag van mooie kunst geniet, hoeft gelukkig lang niet altijd diep in de buidel te tasten. Veel pareltjes zijn gratis te bewonderen, je moet er vaak wel de gebaande paden voor verlaten. Dus niet simpelweg aansluiten in de lange rij voor Het Rijksmuseum, maar op zoek naar die expositieruimte in dat achterafstraatje. Je ontdekt er mooie dingen die niet altijd voor de hand liggen, het is er doorgaans niet druk, en je houdt misschien nog wel een paar extra euro’s over voor een kop koffie of een ijsje achteraf. Hoe leuk is dat? Ik geef hier regelmatig tips, dus met dat eindeloze speurwerk valt het ook wel mee.
Dit keer bezocht ik WG Kunst op het het WG terrein in Amsterdam, goed te bereiken met tram 1, 3 en 12. Bij WG Kunst is het inmiddels traditie om ieder jaar rondom de Kinderboekenweek een illustrator van kinderboeken te laten exposeren. In de lichte, ruime expositieruimte is dit keer een hele mooie expositie te zien is van tekenaar Floor Rieder. Lezers van het Parool zijn, misschien onbewust, zeker bekend met haar werk. Floor gaf vorm aan het getekende interview, dat een aantal jaar geleden geregeld in het dagblad verscheen.
Vervolgens nam haar carrière een vlucht en illustreerde zij het ene kinderboek naar het andere. Voor de tekeningen in Het raadsel van alles wat leeft (2013) mocht Floor een Gouden Penseel in ontvangst nemen. Het wonder van jou en je biljoenen bewoners (2014) volgde: een prachtig kinderboek over het menselijk lichaam dat ook voor volwassen een feest is om te bekijken (en te lezen). Floor zat bepaald niet stil, want daarna kwamen nog Alice in Wonderland (2014) en Waar is Ludwig? (2016). En nu is daar zeer binnenkort De Cycloop en dat is direct de belangrijkste aanleiding voor deze tentoonstelling.
De afbeeldingen voor De Cycloop zijn stuk voor stuk kunstwerkjes (Afdrukken zijn overigens ook te koop). De techniek waarmee ze zijn vervaardigd is de linoleumsnede. Voordat een beeld afgedrukt kan worden, moet dit eerst met een gutsje uit een plaat linoleum worden gesneden. Dat is veel werk. Heel veel werk. Zeker als de plaatjes zo gedetailleerd zijn als die van Floor. Aan het Parool (18 september 2017) vertelde ze: “Ik heb me helemaal sufgegutst. Aan het einde had ik een heel legertje hulpgutsers in dienst.” De lino’s bestaan uit meerdere kleuren, wat betekent dat er meerdere lagen over elkaar heen zijn gedrukt. Voor iedere kleurenlaag wordt er een nieuw gedeelte weggesneden. Een beetje ingewikkeld om zo uit te leggen, je moet het eigenlijk gewoon een keer proberen om het goed te kunnen begrijpen. Maar neem van mij aan: het is arbeidsintensief!
Ondanks de tijd die in linoleum snijden gaat zitten, ben ik een liefhebber. Ik laat het ook mijn leerlingen graag doen. Vrijwel altijd zijn ze ontzettend verrast over het resultaat: “Heb ik dat echt gemaakt?”, hoor ik vaak wanneer de eerste drukjes onder de pers vandaan rollen.
Op de tentoonstelling hangen alle illustraties voor De Cycloop als originele print. Je kunt dus goed zien hoe ze zijn opgebouwd. In een vitrine zijn de gebruikte materialen en een paar proefjes uitgestald, zodat je een beeld kunt krijgen van de werkwijze van Floor.
Het is moeilijk om een keuze te maken voor de mooiste print. Allemaal hebben ze hun eigen redenen om er vooral niet te vlug aan voorbij te gaan: hoe langer je kijkt, hoe meer je ziet klinkt als een cliché, maar is hier echt van toepassing. Zelf heb ik minutenlang staan kijken naar de diverse insecten en de kleine witte randjes in de keitjes, die het werk op een subtiele manier diepte geven. Bekijk vooral ook heel goed het geheel. Ook zonder de bijbehorende tekst vertellen de beelden een pakkend verhaal.
In de tentoonstellingsruimte is ook ouder werk van Floor te zien, waaronder het werk voor Alice in Wonderland: op glazen plaatjes uitgekrast uit een laag zwarte verf. Een beetje zoals de afbeelding bij een ets uit een zwarte laag vernis wordt gekrast, alleen zonder afdrukken.
Ook de pentekeningen voor de eerste kinderboeken zijn te bewonderen. De tekeningen van het menselijk lichaam zijn allesbehalve saaie wetenschappelijke plaatjes, maar kloppen wel. Speelse nauwkeurigheid. En je vraagt je af of Floor nog wel aan nachtrust toekomt!
De tentoonstelling is een indrukwekkend totaaloverzicht van het werk van Floor Rieder, en haar werk stemt vrolijk. Ook de muur is beschilderd met haar afbeeldingen, en temidden van al dit moois staan tafels waaraan leerlingen van basisscholen binnenkort hun eigen creaties mogen maken. Zelf neem ik mijn vierdeklassers binnenkort tijdens een blokuur zeker even mee naar deze leuke plek, zodat zij zich vervolgens vol inspiratie in mijn les kunnen gaan ‘sufgutsen’.
Als je nou een keer een meevallertje hebt, of je bent in het gelukkige bezit een Museumkaart, moet je natuurlijk ook het Rijksmuseum weer eens bezoeken. Doe dan als Floor Rieders, en neem een schetsboekje mee.
Wil je eerst tekenlessen van Floor? Kijk dan hier.
En als je meer te besteden hebt dan een klein ‘meevallertje’: schaf dan zo’n mooie print aan voor bij je thuis aan de muur!
De Kinderboekenweek is van 4 tot en met 15 oktober 2017
De Cycloop loopt tot en met 5 november 2017
Stichting WG Kunst
Marius van Bouwdijk Bastiaansestraat 28 (Wilhelmina Gasthuisterrein) 1054 SP Amsterdam
Toegang: gratis
http://www.wgkunst.nl/tentoonstellingen
http://www.floorrieder.nl